Những năm vừa qua, lượng gia súc, gia cầm chăn nuôi trên địa bàn tỉnh ngày càng tăng. không tính góp phần không nhỏ vào sự vững mạnh kinh tế ở nhiều địa phương, nhất là vùng nông thôn, thì việc xử lý chất thải trong chăn nuôi cũng trở nên bức xúc hơn, và hiện đang là về chuyện tỉnh quan tâm.

Chuyện ở xã Lê Lợi

Công ty xử lý chất thải công nghiệp cùng với các xã khác trên địa bàn huyện Hoành Bồ, Lê Lợi có nhiều hộ chăn nuôi gia súc, gia cầm. Cả xã có 1.200 hộ dân thì khoảng 40 hộ chăn nuôi lợn từ 10 con trở lên/hộ, hơn 40 hộ nuôi gia cầm tập trung và hàng trăm hộ chăn nuôi gia súc, gia cầm nhỏ lẻ. Cán bộ thú y xã Bùi Thị Hợp cho biết: “Mật độ dân đa số nên các hộ dân nơi đây đã chú trọng hơn đến xử lý chất thải trong chăn nuôi. Toàn xã hiện có hơn 20 hộ xây dựng hệ thống biogas để xử lý chất thải chăn nuôi. Trong số này có khoảng 10 hộ thành lập theo chương trình Dự án khí sinh học cho ngành chăn nuôi Quảng Ninh, còn lại tự xây”.

Để minh chứng, chị dẫn tôi đến thăm hộ bà Nguyễn Thị Đại ở thôn Bằng Săm. Gia đình bà nuôi đàn lợn khoảng 50 con. Bà Đại cho biết: “Gia đình tôi xây hệ thống biogas cuối năm ngoái. Từ ngày có hệ thống này, nhà đỡ mùi hôi hẳn”. Tuy nhiên thực tế cho thấy, nước thải trong chăn nuôi của gia đình bà vẫn thải ra một bể nhỏ ngoài vườn. Bể này luôn trong tình trạng đầy ứ, nước đen ngòm, bốc mùi hôi thối, chảy theo ống dẫn từ bể xuống một hồ nhỏ thông liền với hồ An Biên - nơi sản xuất nước đồng ruộng cho toàn xã. Với các hộ chăn nuôi chưa có bể biogas hoặc những hộ chăn nuôi nhỏ, chất thải trong chăn nuôi dùng để ủ phân bón. Tuy nhiên vẫn có những hộ chưa có điều kiện xây bể xi măng chứa chất thải, mà chỉ đào hố đất sau chuồng chăn nuôi. Chất thải lỏng ngấm sâu vào lòng đất, Hình như khoảng 90% dân số trong xã hiện vẫn sử dụng nước từ giếng đào để sinh hoạt.

Cần tháo gỡ cho hộ chăn nuôi nhỏ lẻ

Công ty xử lý chất thải công nghiệp tai tp hcm Trong những năm qua, tỉnh đã lưu tâm nhiều đến việc xử lý môi trường trong chăn nuôi. Cụ thể, từ năm 2008-2014, tỉnh thực hiện Dự án khí sinh học cho ngành chăn nuôi Quảng Ninh (do Bộ NN&PTNT và Tổ chức hợp tác lớn mạnh Hà Lan thực hiện). Dự án này, ngân sách Trung ương hỗ trợ 5,1 tỷ đồng, ngân sách tỉnh cung cấp gần 13 tỷ đồng, nhân dân đóng góp khoảng 83 tỷ đồng. Nhờ đó, quá trình 2008-2014, toàn tỉnh đã thực hiện được gần 3.712 công trình biogas. Năm 2015-2017, tỉnh bỏ kinh phí tiếp tục triển khai Dự án với chỉ tiêu chấm dứt 2.359 tòa tháp khí sinh học và từ năm 2015 đến nay, toàn tỉnh đã có 804 nhà cửa chấm dứt. Ngoài các nhà cửa biogas từ Dự án khí sinh học cho ngành chăn nuôi do Trung ương và tỉnh thực hiện, ở các địa phương còn nhiều công trình biogas do doanh nghiệp tự đầu tư thành lập. Tất cả các nhà cửa này khi đưa vào dùng đều phát huy hiệu quả, góp phần giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường do chất thải chăn nuôi của người sử dung gây ra, hạn chế dịch bệnh cho người và vật nuôi; tạo cống phẩm phân bón sạch và chế tạo nguồn năng lượng cho nhiều gia đình.

nhưng mà, việc xử lý chất thải chăn nuôi trên địa bàn tỉnh mới chỉ giải quyết được một phần nhỏ. Theo Chi cục Thú y (Sở NN&PTNT), trong 6 tháng đầu năm 2016, toàn tỉnh có gần 200 gia trại, trang trại chăn nuôi gia súc, gia cầm và hàng nghìn hộ chăn nuôi nhỏ lẻ với số lượng duy trì khoảng 46.800 con trâu, 22.790 con bò, hơn 395.000 con lợn và hơn 2.761.000 con gia cầm. Ước tính chăn nuôi xả thải trên địa bàn tỉnh khoảng 650 tấn chất thải rắn/ngày đêm, chưa kể lưu lượng tiểu gia súc. Như vậy với số nhà cửa biogas hiện có thì chỉ hơn 30% số chất thải rắn trong chăn nuôi được xử lý qua hệ thống Biogas, số còn lại một phần người sử dung ủ phân bón cho nông nghiệp, nhưng vẫn còn lượng không nhỏ xả thẳng ra môi trường. Theo Dự án khí sinh học của tỉnh thì đến hết năm 2017 tỉnh hỗ trợ các hộ chăn nuôi xây dựng khoảng 1.560 công trình biogas nữa. Tuy nhiên, với số lượng này, kiên cố cũng chỉ giúp xử lý thêm một phần chất thải trong chăn nuôi, Hình như số lượng gia súc, gia cầm trên địa bàn ngày càng ngày càng tăng và số hộ chăn nuôi nhỏ lẻ trong khu dân cư cũng không phải giảm.=> giá xử lý rác thải công nghiệp

Để giải bài toán xử lý chất thải trong chăn nuôi, ngoài đầu tư thành lập sơ đồ biogas theo chương trình, các địa phương cần tuyên truyền nâng cao nhận thức của dân dụng về bảo vệ môi trường; đồng thời dạy bảo các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ xử lý chất thải bằng cách khác, như: Xử lý bằng men sinh học; xử lý bằng đệm lót sinh học... Các phương pháp này ưa thích với quy mô chăn nuôi nhỏ, giá cả đầu tư tối ưu, không vượt quá kỹ năng của người tiêu dùng. Hình như, tỉnh cần tăng mạnh quy hoạch chăn nuôi trên địa bàn một cách ưng ý, bắt buộc các địa phương quản lý cơ sở chăn nuôi chặt chẽ. Khi xây dựng trang trại chăn nuôi cần phải đủ xa khu vực nội thành, nội thị, khu đông dân cư và phải được đánh giá hành động môi trường trước khi thành lập trang trại... Có như vậy mới tạo được sự hài hoà giữa tăng trưởng chăn nuôi và bảo vệ môi trường, nhất là ở các vùng nông thôn, miền núi trên địa bàn.